Tarih Bilimi Nedir 8

Tarih, geçmiş zamanın incelenmesi bilimidir.[2] “Tarih”, geçmiş zamanda olan olayların incelenmesinin yerı teselsül, bu olaylarla alakadar bilgilerin keşfi, toplanması, organizasyonu, sunumu ve yorumlanması ile de ilgilenen bir şemsiye terimdir.[3]

İnsan yahut insan-dışı farkı gözetmeksizin, mekân ve devir aralığının kestirildiği bir geçmiş devir dilimde, neden-sonuç ilişkisi kurup, vesika ve bulgular eşliğinde bilgiler toplayan bir bilimsel nitelikli disiplin olan gün, herhangi bir ilim kümesine dahil edilmez; çünkü gün, her düzın geriini inceleyebilecek derece geniş bir disiplindir. İnsanlık gerii lafız konusu evetğunda, gökçe yazının icadından önceki zamanlara “gün öncesi” denir.

Tarihî inceleme, geçmiş zamandaki olaylara üstüne bütün bilgilerin, olayların vuku bulduğu dönemin şartları boşluk önüne kırmızıınarak, olanaklı evetğunca nesnel bir şekilde sunulması ile oluşur. Tarih, yaşanan olayların bir elan evetşanabilmesi kabilinden bir mümkünlık olmadığından huy bilimlerindeki kabilinden deney ve gözleme dayanamaz.

Tarih sözcüğünün Batı dillerindeki partner karşılığı, Grekçe: ἱστορία, historiá (valörı “tahkik”) teriminden türemiştir.[4] İyonya lehçesinde bildirme, sav ittihaz suretiyle olgun edinme anlamlarında kullanılan söz, Attika lehçesinde görerek, tanık olarak bilme anlamlarının yerı teselsül çok elan geniş bir valör gönülğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve hayvan bilgisi ve ayrıca yavaş yavaş huy bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmıştır. Edward Carr’ın teşhismıyla gün, “doğrulanmış olgular kümesi”nden başka bir şey değildir.[5]