Tarih Bilimi Nedir 1

Gün, geçmiş zamanın incelenmesi bilimidir.[2] “Gün”, geçmiş zamanda olan olayların incelenmesinin yerı saf, bu olaylarla dayalı bilgilerin ayyaşfi, toplanması, organizasyonu, sunumu ve yorumlanması ile bile ilgilenen bir şemsiye terimdir.[3]

İnsan yahut âdemoğlu-dışı farkı gözetmeksizin, nokta ve çağ aralığının kestirildiği bir geçmiş çağ dilimde, sebep-sonuç ilişkisi kurup, vesika ve bulgular eşliğinde bilgiler toplayan bir bilimsel nitelikli disiplin olan gün, rastgele bir ilim kümesine dahil edilmez; çünkü gün, her kayranın esbakini inceleyebilecek derece geniş bir disiplindir. İnsanlık esbaki kelam konusu başüstüneğunda, gökçe yazının icadından önceki zamanlara “gün öncesi” denir.

Günî inceleme, geçmiş zamandaki olaylara bağlı tüm bilgilerin, olayların vuku bulmuş olduğu devrin şartları bakış önüne hileınarak, olası başüstüneğunca nesnel bir şekilde sunulması ile oluşur. Gün, yaşanmış olan olayların bir elan yaşanabilmesi kabilinden bir mümkünlık olmadığından tabiat bilimlerindeki kabilinden deney ve gözleme dayanamaz.

Gün sözcüğünün Batı dillerindeki ortak katlığı, Grekçe: ἱστορία, historiá (manaı “anket”) teriminden türemiştir.[4] İyonya lehçesinde bildirme, sav alma yoluyla bilgelik edinme anlamlarında kullanılan kelime, Attika lehçesinde görerek, tanık olarak bilme anlamlarının yerı saf çok elan geniş bir mana hapishaneğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve efsanevi bilgisi ve ayrıca gittikçe tabiat bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmıştır. Edward Carr’ın tanımıyla gün, “doğrulanmış olgular kümesi”nden gayrı bir şey bileğildir.[5]